مقدمه: تعیین زمان مناسب برای کنترل علف‌های هرز یکی از اهداف مهم در سیستم‌های مدیریت تلفیقی علف‌های هرز به شمار می‌آید.همین مورد یکی از مباحث اصلی در تحقیقات مرتبط با گیاهان زراعی است. دوره بحرانی کنترل علف‌های هرز یک از مصادیق نیل به چنین اهدافی است که تحت عنوان دوره رقابتی علف هرز گیاه زراعی نیز خوانده میشود. زیرا در این دوره الزاماً زمان بیشترین تداخل علف هرز با گیاه زراعی الزاماٌ اتفاق نمی‌افتد، بلکه بهترین زمان برای کنترل علف‌های هرز محسوب میشود. چغندرقند گیاهی با توان رقابتی پایین در طی مرحله سبزشدن (سرعت رشد اولیه کم در طی فاز سبز شدن تا زمان تنک کردن)، توان رویش ضعیف و مدت زمانی نسبتاً طولانی از سبز شدن تاز مان توسعه کامل برگ‌ها، شناخته شده و بنابراین حضور طولانی مدت علف‌های هرز به‌واسطه ارتفاع کم چغندرقند کاهش جدی عملکرد را بدنبال خواهد داشت. مواد و روش‌ها: آزمایش در سال زراعی 1398 در مزرعه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار با دو گروه: تیمارهای عاری از علف هرز و تیمارهای تداخل علف هرز اجرا شد که در آن تیمارهای کنترل و تداخل با علف هرز شامل 14، 28، 42، 56، 70، 84 و 175 روز پس از سبزشدن بودند. داده ها با استفاده از رویه GLM تجزیه و مقایسات میانگین نیز به روش حداقل اختلافات معنی دار در نرم افزار SAS انجام شد. نتایج: نتایج نشان داد که بالاترین درصد قند، قند قابل استحصال، قند ملاس و عملکرد قند قابل استحصال و ضریب استحصال در تیمارهای کنترل کامل و تداخل تا 14 روز و کمترین مقادیر این صفات در تیمارهای کنترل تا 14 روز پس از سبزشدن بدست آمد. درحالیکه بیشینه عملکرد قند ناخالص در تیمار 28 روز تداخل و کمینه آن در تیمار تا 14 روز کنترل بود. نتایج همچنین نشان داد که بالاترین درصد ازت و سدیم در تیمار 14 و 28 روز تداخل و کمترین درصد ازت در تیمار 70 و 84 روز دوره کنترل بود. براساس مدل‌های گامپرتز و لجستیک برای تاثیر علف‌های هرز بر عملکرد قند قابل استحصال، عملکرد قند ناخالص و عملکرد ریشه در دو سطح 7 و 15 درصد شش بازه زمانی قابل تعریف است. نتیجه‌گیری کلی: به طور کلی نتایج نشان داد که اثر دوره‌های تداخل و کنترل بر اکثر صفات مورد مطالعه معنی‌دار بود. به نحوی که افزایش دوره تداخل دارای اثرات کاهشی و افزایش دوره‌های کنترل دارای اثرات افزایش بر صفات مورد مطالعه بود.
Qeinaghi P, mirmahmoodi T, khaliliaqdam N. Critical period of weed and effect of weed on agronomical traits of sugar beet. 3 2024; 7 (14) :17-30 URL: http://arpe.gonbad.ac.ir/article-1-410-fa.html
قیناغی پریسا، میرمحمودی تورج، خلیلی اقدم نبی. دوره بحرانی کنترل علف هرز و تاثیر آن بر خصوصیات زراعی چغندرقند. 1. 1402; 7 (14) :17-30
