|
اثر محلولپاشی با اسیدسالیسیلیک بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان تحت تنش شوری
|
| داریوش صفری* |
|
|
|
چکیده: (3904 مشاهده) |
چکیده
مقدمه: شوری یکی از تنش‌های اصلی محیط به حضور غلظت زیاد نمک‌های محلول در خاک اطراف ریشه مربوط می‌شود که به دو دلیل سبب کاهش رشد گیاه می‌شود اول به علت پدیدۀ اسمزی سبب کاهش جذب آب و دوم به‌دلیل سمیت یون عامل شوری همراه جریان شیرۀ خام به درون برگ سبب جلوگیری از رشد گیاه می‌شود. اسیدسالیسیلیک فرآیندهای فیزیولوژیکی در گیاهان را تنظیم و عوارض جانبی تنش را کاهش داده و می‌تواند اثر نامطلوب تنش را بهبود بخشد. لذا این آزمایش با هدف بررسی اثر محلولپاشی اسیدسالیسیلیک بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان تحت تنش شوری اجرا شد.
مواد و روش‌ها: بهمنظور بررسی اثر محلولپاشی اسیدسالیسیلیک بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان رقم آرماویرسکی تحت تنش شوری آزمایشی در شرایط مزرعه به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 97-1396 اجرا گردید. فاکتور اول شامل چهار سطح شوری (عدم تنش، 4، 6 و 8 دسی‌زیمنس بر متر) و فاکتور دوم محلولپاشی با اسیدسالیسیلیک در سه سطح (صفر، 100 و 200 میلی‌گرم بر لیتر) بود. در این آزمایش صفاتی از جمله: ارتفاع بوته، قطر طبق، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و درصد روغن اندازه‌گیری شد.
نتایج: نتایج این بررسی نشان داد که اثر تنش شوری بر تمام صفات مورد بررسی معنیدار بود. مقایسه میانگین داده‌ها نشان داد که شوری باعث کاهش صفات ارتفاع بوته، قطر طبق، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک می‌شود. اثر اسیدسالیسیلیک بر بیشتر صفات معنیدار بود و مصرف آن موجب افزایش صفات مورد بررسی در شرایط تنش شوری شد. بیشترین عملکرد دانه در تیمار عدم تنش (شوری 2 دسی‌زیمنس) و در حالت مصرف 200 میلی‌گرم بر لیتر اسیدسالیسیلیک با 8/3058 کیلوگرم در هکتار به دست آمد و کمترین عملکرد دانه از تیمار شوری 8 دسی‌زیمنس و عدم محلولپاشی با اسیدسالیسیلیک با 2/1459 کیلوگرم در هکتار حاصل شد.
نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که روند رشد، عملکرد و اجزای عملکرد تحت اثر منفی شوری قرار گرفتند، که در این بین عملکرد دانه و ارتفاع بوته بیشترین و درصد روغن کمترین واکنش را نشان دادند. کاربرد اسیدسالیسیلیک به‌صورت محلولپاشی با افزایش رشد در شرایط شور، توانست بخشی از افت عملکرد را جبران و تحمل به شوری را در گیاه آفتابگردان افزایش دهد. در نتیجه کاربرد این ماده در مناطق شور می‌تواند در افزایش عملکرد و کاهش اثرات سوء ناشی از تنش شوری مؤثر باشد. در این تحقیق کاربرد 200 میلی‌گرم بر لیتر اسیدسالیسیلیک در تنش شوری 2 دسی‌زیمنس بالاترین میزان عملکرد دانه آفتابگردان را حاصل نمود.
|
|
| واژه‌های کلیدی: ارتوهیدروکسی بنزوئیک اسید، تنش اسمزی، عملکرد دانه، محلولپاشی |
|
|
متن کامل [PDF 491 kb]
(460 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اکوفیزیولوژِی
دریافت: 1398/5/28 | پذیرش: 1398/5/28 | انتشار: 1398/5/28
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
