|
بررسی اثرات غرقاب بر جوانهزنی و رشد هتروتروفیک گیاهچه ارقام هندوانه
|
| مسعود تاجی*، علی راحمی کاریزکی، مهدی زارعی |
|
|
|
چکیده: (2 مشاهده) |
مقدمه: غرقابی تنشی است که بسیاری از فرآیندهای فیزیولوژیک و بیوشیمیایی را در گیاهان مختل میکند. از جمله این فرآیندها میتوان به ظرفیت فتوسنتزی، مقدار رشد ریشه و ساقه، تولید توده زنده گیاه، روابط آبی، متابولیسم کربوهیدرات، تغذیه و تعادل بین هورمونها اشاره کرد که اثرات فوق در گیاهان ذرت و لوبیا مشاهده شده است. جوانهزنی بذر یکی از مراحل حیاتی و تعیین کننده در چرخۀ رشدی گونههای گیاهی است چرا که تضمین کننده استقرار موفق گیاه و عملکرد نهایی آن است. رشد هتروتروفیک گیاهچهها را میتوان براساس دو جزء وزن ذخایر بذر انتقال یافته یا پویا شده و کارایی تبدیل ذخایر بذر انتقال یافته به بافت گیاهچه تقسیم کرد. کاهش مقدار استفاده از ذخایر بذر و کاهش کسر ذخایر انتقال یافته بذر به گیاهچه میتواند به دلیل کاهش هورمون جیبرلین و کاهش سنتز آنزیمهای هیدرولیتیک در فرایند جوانهزنی باشد.
مواد و روشها: این تحقیق بر روی بذور ارقام هندوانه در آزمایشگاه زراعت دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه کاملاً تصادفی در چهار تکرار در سال 1393 انجام شد. تیمارهای مورد مطالعه شامل: طول دوره غرقابی (صفر، 24، 48، 72 و 96 ساعت) و چهار رقم (چارلستون گری، کریمسون سویت، شوگر بیبی و شوگرکینگ) بودند. برای انجام آزمایش کلیه لوازم ابتدا با آب معمولی و مایع ظرفشویی و وایتکس و در انتها مجددا با آب معمولی شستشو شده و سپس حولههای کاغذی، ظروف وکیوم و کلیه لوازم جهت ضد عفونی در اتوکلاو 120 درجه و فشار 30 اتمسفر به مدت 15 دقیقه قرار داده شد. سپس تمامی بذور با قارچکش دیفنوکونازول با دوز 2 در هزار ضد عفونی انجام شد. برای بررسی تاثیر غرقاب بر خصوصیات جوانهزنی و رشد گیاهچه در هر رقم، دو آزمایش انجام شد.
نتایج: اثر تنش غرقاب، رقم و اثر متقابل این دو بر همه صفات مورد بررسی در آزمون جوانهزنی اثر معنیداری داشت. همچنین پس از 24 ساعت غرقاب شاهد افزایش سرعت، یکنواختی و درصد جوانهزنی و همچنین اثرات متقابل رقم × غرقاب نیز بر تمام صفات مورد آزمایش در سطح احتمال 1 درصد معنیدار بود. کسر ذخایر بذر مصرف شده نیز در تمام ارقام به جز رقم کریمسون سویت در سطح تیمار 24 ساعت افزایش پیدا کرد، اما با افزایش تنش غرقاب پس از 24 ساعت کسر ذخایر بذر مصرف شده در تمام بذور کاهش یافت. همچنین وزن خشک گیاهچه نیز به طور کلی در همه ارقام مورد بررسی با افزایش تنش کاهش پیدا کرد که این کاهش پس از 72 ساعت معنیدار بود
نتیجهگیری کلی: به طور کلی افزایش مدت تنش غرقاب بر همهی صفات مورد بررسی تاثیر نامطلوب خواهد داشت. پیشنهاد میشود که این آزمایش برای هندوانه در زمانهای متفاوت دیگری و در شرایط طبیعی مزرعه نیز انجام شده تا مدت زمانی که سبب افت صفات در ارقام مورد ارزیابی میشود مشخص شود. |
|
| واژههای کلیدی: هندوانه، رشد هتروتروفیک، رقم، غرقاب |
|
|
متن کامل [PDF 579 kb]
(1 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اکوفیزیولوژِی
دریافت: 1404/10/8 | پذیرش: 1403/7/30 | انتشار: 1403/7/30
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
