|
تغییرات سیستم ریشه‌ی ارقام گندم نان در سطوح مختلف تنش خشکی و رابطه‌ی آن با عملکرد
|
| کامبیز پوری، عادل سی و سه مرده*، یوسف سهرابی، افشین سلطانی |
|
|
|
چکیده: (4689 مشاهده) |
چکیده
مقدمه: خشکی یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده‌ی تولید گندم در سراسر جهان است و رشد گندم را تحت تاثیر قرار می‌دهد. هرچند ایران جزو کشورهای خشک محسوب می‌شود، اما میتوان با برنامه‌ریزی از کاهش تولید جلوگیری کرد.
مواد و روش‌ها: به‌منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف تنش خشکی روی سیستم ریشه‌ی گندم و رابطه‌ی آن با عملکرد دانه آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 1396 در گرگان انجام شد. در این تحقیق که در دو بخش کشت گلدانی و کشت مزرعه انجام شد تعداد هشت رقم گندم و چهار سطح خشکی (1/0-، 39/0- و 5/1- مگاپاسکال و بدون آبیاری) در کشت گلدانی و دو بخش آبیاری و بدون آبیاری در کشت مزرعه مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج: در این مطالعه میانگین وزن ریشه از سطح تنش 1/0- مگاپاسکال (شاهد) به سمت تیمار بدون آبیاری به‌ترتیب معادل 12/1، 98/0، 90/0 و 07/1 گرم در بوته بود. با توجه به نتایج این تحقیق افزایش تنش خشکی موجب کاهش وزن خشک ریشه شد، به‌طوری که در لایه 30-0 وزن ریشه در تیمار بدون آبیاری 39 درصد کم‌تر از شاهد بود. در اکثر سطوح تنش رقم دیم کوهدشت پایین‌ترین وزن خشک ریشه را داشت. به‌طور کلی ارقام حساس به خشکی در تمامی تیمارها وزن خشک ریشه‌ی بیش‌تری از ارقام متحمل داشتند. با افزایش وزن ریشه عملکرد دانه در شرایط آبی افزایش و در شرایط بدون آبیاری کاهش داشت. میانگین عملکرد دانه در شرایط آبیاری 6237 و در شرایط بدون آبیاری 4757 کیلوگرم در هکتار بود.
نتیجه‌گیری: افزایش وزن ریشه در تنش موجب کاهش عملکرد دانه خواهد شد؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد، در جریان اصلاح و گزینش ارقام گندم برای شرایط دیم مد نظر قراردادن اندازه‌ی سیستم ریشه مفید و کارآمد خواهد بود. |
|
| واژه‌های کلیدی: اندام زایشی، تخصیص اسیمیلات، تنش خشکی، حجم ریشه، وزن خشک ریشه |
|
|
متن کامل [PDF 726 kb]
(516 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اکوفیزیولوژِی
دریافت: 1399/8/24 | پذیرش: 1398/7/1 | انتشار: 1398/7/1
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
