|
تأثیر باکتری‌های محرک رشد گیاهی در کاهش اثرات تنش خشکی بر روی گیاه Astragalus effusus
|
| زهرا مهمدی کرتلایی*، پژمان طهماسبی، عبدالرزاق دانش شهرکی |
|
|
|
چکیده: (4297 مشاهده) |
چکیده
مقدمه: گیاهان در شرایط طبیعی به‌طور پیوسته تحت تأثیر تنش‌های گوناگونی قرار می‌گیرند و در مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران، تنش‌های محیطی به‌ویژه تنش خشکی، از مهم‌ترین عوامل اختلال در مراحل مختلف رشد و نمو گیاهی است. خشکی بر جنبه‌های مختلف رشد گیاه تأثیر دارد و موجب کاهش و به تأخیر انداختن جوانه‌زنی، کاهش اندام‌های هوایی و کاهش تولید ماده خشک در گیاهان مرتعی و زراعی می‌گردد. مصرف باکتری‌های محرک رشد گیاهی (PGPR) جهت تحریک تحمل گیاهان زراعی نسبت به تنش‌های غیرزنده از جمله تنش خشکی به‌عنوان یک استراتژی جذاب توسط محققین زیادی مورد بررسی قرار گرفته است.
مواد و روش‌ها: این تحقیق جهت بررسی تأثیر باکتری‌های محرک رشد گیاه بر مؤلفه‌های جوانه‌زنی و رشد گونه مرتعی Astragalus effusus به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه کشت بذر دانشکده منابع طبیعی دانشگاه شهرکرد در سال 1395 اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل: پرایمینگ بذر با باکتری‌های محرک رشد گیاه Bacillus amyloliquefaciens، Bacillus sp، Azotobacter chroocuccum، Pseudomonase fragi و عدم تلقیح با باکتری به‌عنوان شاهد بودند. عامل دوم شامل؛ چهار سطح تنش خشکی (صفر، 2/0-، 4/0- و 8/0- مگاپاسکال) که با استفاده از محلول پلی‌اتیلن گلیکول اعمال شد. پس از اعمال همه‌ی تیمارها بذور تلقیح شده در سه تکرار 20تایی بر روی دو لایه کاغذ صافی واتمن در پتری‌دیش‌های 8 سانتی‌متری کشت شد. سپس پتریدیش‌ها به دستگاه ژرمیناتور با دمای ثابت 20 درجه و رطوبت 60 درصد با تناوب نوری 12 ساعت روشنایی و 12 ساعت تاریکی انتقال داده شدند.
نتایج: نتایج بهدست آمده نشان داد که تیمارهای تلقیح باکتریایی و تیمار تنش خشکی بر درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، متوسط زمان جوانه‌زنی، ضریب جوانه‌زنی، وزن خشک ریشه و ساقه و کلروفیل a و b اثر معنی‌داری داشت. سطوح مختلف تنش خشکی باعث کاهش در پارامترهای رشد شد و هم‌چنین باکتری‌های محرک رشد توانستند به جهت دارا بودن صفات محرک رشدی با کاهش اثرات منفی تنش خشکی این فاکتورها را به‌طور معنی‌داری نسبت به شاهد بهبود بخشند، به‌طوری که باکتری باسیلوس باعث افزایش رشد در وزن خشک ساقه‌چه، وزن خشک ریشه‌چه، ضریب سرعت جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی و درصد جوانه‌زنی شد. هم‌چنین باکتری سودوموناس فراژی نیز توانست متوسط سرعت جوانه‌زنی و کلروفیل a را افزایش دهد و باکتری ازتوباکتر نیز کلروفیل b را افزایش داد.
نتیجه‌گیری: با توجه به این نتایج به منظور بهبود رشد و عملکرد گیاه Astragalus effusus تحت تنش خشکی، تلقیح بذر با باکتری‌های Bacillus amyloliquefaciens و Bacillus sp. پیشنهاد می‌گردد. هم‌چنین می‌توان اظهار داشت که نه تنها در شرایط تنش خشکی می‌توان با کاربرد کودهای بیولوژیک تا حد زیادی رشد و عملکرد این گیاه مرتعی را بهبود بخشید، بلکه استفاده از این باکتری‌ها در شرایط مطلوب نیز می‌تواند، موجب افزایش رشد و عملکرد گردد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: جوانه‌زنی، کودهای زیستی، گیاهان مرتعی، PGPR |
|
|
متن کامل [PDF 860 kb]
(575 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اکوفیزیولوژِی
دریافت: 1398/5/28 | پذیرش: 1398/5/28 | انتشار: 1398/5/28
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
