2
1
3
Literature & Humanities
http://arpe.gonbad.ac.ir
1
admin
9
10
8
7
14
8888
13
fa
jalali
1398
6
1
gregorian
2019
9
1
6
1
online
1
fulltext
fa
بررسی صفات مورفوفیزیولوژیکی و کیفی ارقام کلزا در پاسخ به رژیمهای مختلف آبیاری در منطقه ورامین
اکوفیزیولوژِی
Ecophysiology
پژوهشي
Research
<div style="text-align: justify;"><span style="font-size:16px;"><strong><span style="font-family:B Nazanin;">چکیده</span></strong><br>
<strong><span style="font-family:B Nazanin;">مقدمه: </span></strong><span style="font-family:B Nazanin;">با توجه به افزایش جمعیت کشور و افزایش مصرف سرانه روغن و از طرفی جایگاه کلزا در الگوی تناوبی و سازگاری مناسب با شرایط آب و هوایی کشور، اهمیت توسعه سطح زیرکشت کلزا روز به روز افزون می­گردد. بنابراین، بررسی مسائل و مشکلات زراعی آن ضروری به­نظر می­رسد. از دیدگاه متخصصان کشاورزی، شاخص­های متعددی برای ارزیابی میزان پیشرفت کشاورزی ارائه شده است؛ ولی عاملی که از آن اخیراً به­عنوان شاخصی مناسب برای ارزیابی مدیریت زراعی هر کشور و یا حتی هر مزرعه استفاده میشود، میزان توجه به ارقام کلزا است. کلزا یکی از مهم­ترین دانه­های روغنی دنیا است که اخیراً در ایران نیز مورد توجه قرار گرفته و سطح زیرکشت آن به سرعت رو به افزایش است. علاوهبر کارآیی بالا و کیفیت روغن مطلوب در کلزا، کنجاله آن نیز، منبع پروتئینی بسیار مناسبی می­باشد. اگرچه کارآیی بالای روغن آن یکی از ویژگیهای این محصول محسوب می­گردد، ولی حضور ارقام نامناسب با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه جهت کشت، بهدلیل رقابت شدید سر منابع باعث کاهش عملکرد و کیفیت روغن خوراکی حاصل از این محصول می­گردد. در این بین، با توجه به گرم شدن کره زمین و به تبع آن توسعه خشکسالی به­ویژه در مناطق گرم و خشک جهان از جمله؛ ایران، برنامهریزی و تحقیقات در زمینه تنش خشکی به­عنوان مهم­ترین تنش محیطی در اولویت خاصی قرار دارد.</span><strong><span style="font-family:B Nazanin;"></span></strong><br>
<strong><span style="font-family:B Nazanin;">مواد و روشها: </span></strong><span style="font-family:B Nazanin;">به­منظور </span><span style="font-family:B Nazanin;">ارزیابی شاخص­های کمی و کیفی ارقام مختلف کلزای بهاره و پاییزه تحت سطوح مختلف تنش خشکی و تعیین رقم مطلوب زراعی </span><span style="font-family:B Nazanin;">در اراضی کشاورزی منطقه ورامین، </span><span style="font-family:B Nazanin;">آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 95-1394 در مجتمع کشاورزی و دامپروری ورامین انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل شش رقم کلزا (</span><span dir="LTR"><span style="font-family:Times New Roman,serif;">Zarfam</span></span><span style="font-family:B Nazanin;">، </span><span dir="LTR"><span style="font-family:Times New Roman,serif;">Gabriella</span></span><span style="font-family:B Nazanin;">، </span><span dir="LTR"><span style="font-family:Times New Roman,serif;">Okapi</span></span><span style="font-family:B Nazanin;">، </span><span dir="LTR"><span style="font-family:Times New Roman,serif;">Sarigol</span></span><span style="font-family:B Nazanin;">، </span><span dir="LTR"><span style="font-family:Times New Roman,serif;">Hayola</span></span> <span dir="LTR"><span style="font-family:Times New Roman,serif;">401</span></span><span style="font-family:B Nazanin;"> و </span><span dir="LTR"><span style="font-family:Times New Roman,serif;">RGS 003</span></span><span style="font-family:B Nazanin;">) و سه رژیم آبیاری شامل شاهد (15 درصد تخلیه ظرفیت زراعی)، تنش متوسط (30 درصد تخلیه ظرفیت زراعی) و تنش شدید (45 درصد تخلیه ظرفیت زراعی) بود. </span><span style="font-family:B Nazanin;">سطوح تنش خشکی اعمال شده، مابین ظرفیت زراعی و نقطقه پژمردگی دائم خاک منطقه تحت آزمایش جهت تعیین واکنش گیاه به سطوح متفاوت آب خاک تعیین گردید. جهت جلوگیری از نشت آب به سایر کرت­ها از آبیاری به­صورت قطره­ای نواری (</span><span dir="LTR"><span style="font-family:Times New Roman,serif;">T-tape</span></span><span style="font-family:B Nazanin;">) صورت گرفت.</span> <span style="font-family:B Nazanin;">صفاتی از جمله ارتفاع بوته، ارتفاع نخستین خورجین از سطح زمین، عملکرد و اجزای عملکرد دانه، صفت شاخص برداشت، </span><span style="font-family:B Nazanin;">درصد</span> <span style="font-family:B Nazanin;">پروتئین،</span> <span style="font-family:B Nazanin;">روغن</span> <span style="font-family:B Nazanin;">دانه، اسیدهای چرب، همچنین گلوکوزینولات اندازهگیری شدند.</span><span style="font-family:B Nazanin;"></span><br>
<strong><span style="font-family:B Nazanin;">نتایج: </span></strong><span style="font-family:B Nazanin;">نتایج آزمایش نشان داد که اثرات اصلی ارقام کلزا و رژیم آبیاری در کلیه صفات معنی­دار بود. بیشترین عملکرد دانه، شاخص برداشت، روغن دانه، اسید لینولئیک و لینولنیک در ارقام گابریلا، زرفام و اُکاپی مشاهده شد. میزان عملکرد دانه، شاخص برداشت و روغن دانه رقم زرفام بهترتیب 57، 45 و 5 درصد نسبت به رقم آرجیاس 003 بیشتر بود و میزان اسیدهای لینولئیک و لینولنیک رقم گابریلا بهترتیب 30 و 28 درصد نسبت به رقم آرجیاس 003 بیشتر بود. بیشترین مقدار روغن دانه، اسیدهای لینولئیک و لینولنیک در شاهد و بیشترین مقدار پروتئین دانه و اسید اولئیک در تنش شدید مشاهده شد.</span> <span style="font-family:B Nazanin;">میزان روغن دانه، اسید لینولئیک و لینولنیک در شاهد بهترتیب 7، 5 و 13 درصد نسبت به تنش شدید بیشتر بود. میزان پروتئین دانه و اسید اولئیک در تنش شدید بهترتیب 9 و 2 درصد نسبت به تیمار شاهد بیشتر بود.</span><br>
<strong><span style="font-family:B Nazanin;">نتیجهگیری: </span></strong><span style="font-family:B Nazanin;">به­طور کلی می­توان گفت که ارقام گابریلا و اٌکاپی علاوه بر رقم رایج منطقه (زرفام) دارای توان رویشی بالا و بیشترین قدرت انطباق با شرایط تنش خشکی منطقه ورامین را دارا بوده و قادر خواهند بود با تولید عملکرد دانه مطلوب، با توجه به شرایط منطقه به­عنوان ارقام دارای توانمندی تولید بالا، منطبق با شرایط منطقه ورامین معرفی شوند.</span></span> <strong><span style="font-family:B Nazanin;"></span></strong></div>
اجزای عملکرد, اسید چرب غیراشباع, انطباق محیطی, خشکی, روغن
1
20
http://arpe.gonbad.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-34-60&slc_lang=fa&sid=1
مجید
قنبری
10031947532846002332
10031947532846002332
Yes
سهیل
کرمنیا
10031947532846002333
10031947532846002333
No
پرنیان
طالبی سیهسران
10031947532846002334
10031947532846002334
No
کامران منصور
قناعی پاشاکی
10031947532846002335
10031947532846002335
No