|
بررسی واکنش ژنوتیپ‌های بومی شنبلیله به هدایت‌های الکتریکی مختلف خاک
|
| صغری صابونی، داود صادق‌زاده اهری*، محمد جواد نظری دلجو، غلمرضا ولی‌زاده اوصالو |
|
|
|
چکیده: (3210 مشاهده) |
مقدمه: هدایت الکتریکی بالای خاک به‌همراه بارندگی‌های کم و خشکی از عوامل مهم تاثیرگذار در کاهش تولید محصولات کشاورزی در مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان است. با توجه به این‌که ایران در کمربند بیـابانی جهان قرار دارد در نتیجه با محدودیت آب و اراضی شور مواجهه می‌باشد. بنابراین هدف از این پژوهش بررسی واکنش پنج ژنوتیپ بومی شنبلیله کشور به هدایت الکتریکی خاک انجام شد.
مواد و روش‌ها: این پژوهش به‌صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در شرایط گلخانه‌ای طی بهار و تابستان سال 1391 در مراغه انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل پنج توده بومی شنبلیله (اردستان، خراسان، سمنان، کاشان و نیشابور) و دو سطح مختلف هدایت الکتریکی (5/0به‌عنوان شاهد و ۵/1 میلی‌موس بر سانتی‌متر) بود. بذور ژنوتیپ‌های در گلدان‌هایی که با 3 کیلوگرم با خاک دارای هدایت الکتریکی مختلف پر شده بودند کشت شدند و در محیط گلخانه (طول روز و طول شب به‌ترتیب 16 و 8 ساعت، دمای روز و شب به‌ترتیب 27 و 18 درجه سانتی‌گراد) قرار گرفتند. 90 روز پس از کاشت، 17 صفت مورفولوژیکی، فنولوژیکی و فیزیولوژیکی مختلف اندازه‌گیری گردید.
نتایج: نتایج نشان داد که افزایش هدایت الکتریکی خاک سبب تاخیر در سبز کردن بذور و ظهور گل‌ها شد. طول و حجم ریشه، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن تر و خشک ریشه و ساقه، طول ساقه و میزان نیتروژن ساقه تحت تاثیر افزایش هدایت الکتریکی خاک کاهش یافتند. بین ژنوتیپ‌های آزمایشی از نظر صفات تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، طول و وزن خشک ساقه، میزان عناصر فسفر، نیتروژن، پتاسیم و سدیم اندام هوایی از نظر آماری تفاوت‌های معنی‌داری وجود داشت. مطابق نتایج، مقاوم‌ترین و حساس‌ترین ژنوتیپ‌ها در شرایط هدایت الکتریکی بالا به‌ترتیب ژنوتیپ‌های کاشان و اردستان بودند.
نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش حاکی از وجود تنوع در ژرم‌پلاسم بومی شنبلیله کشور از نظر واکنش در برابر هدایت الکتریکی خاک بوده و حفاظت از ژرم‌پلاسم بومی این گیاه در کشور، ارزیابی و شناسایی سایر توده‌های بومی از نظر تحمل یا حساسیت به هدایت الکتریکی خاک ضروری می‌باشد. هم‌چنین استفاده از توده‌های بومی مقاوم برای توسعه کشت شنبلیله در مناطقی با مشکل هدایت الکتریکی بالای خاک (شوری) توصیه می‌شود. |
|
| واژه‌های کلیدی: واژه‌های کلیدی: تنوع ژنتیکی، خاک شور، صفات فیزیولوژیک، نسبت پتاسیم به سدیم |
|
|
متن کامل [PDF 613 kb]
(455 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اکوفیزیولوژِی
دریافت: 1397/12/26 | پذیرش: 1397/12/26 | انتشار: 1397/12/26
|
|
|
|
|
|
