به‌منظور بررسی عملکرد، اجزای عملکرد و فنولوژی ژنوتیپ‌های بهاره کلزا (Brassica napus L.) تحت شرایط آبیاری تکمیلی و بدون آبیاری در منطقه گنبد کاووس، 14 ژنوتیپ کلزای تیپ بهاره (هایولا 401، هایولا 420، هایولا 308، هایولا 50، هایولا 432، هایولا 4815، آرجی‌اس 003، لاین 5 (بهبهان)، لاین 6 (زابل)، لاین 7 (ورامین)، Og1، Og2، Og14 و K3)، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی، در سه تکرار کشت شدند. آزمایش در دو شرایط آبیاری (انجام آبیاری تکمیلی در دو مرحله گلدهی و پرشدن دانه) و بدون آبیاری (شرایط دیم) انجام شد. میانگین تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین و وزن هزار دانه ژنوتیپ‌های مورد مطالعه در شرایط آبیاری تکمیلی بیشتر از شرایط بدون آبیاری بود. در هر دو سال مورد مطالعه اثر ژنوتیپ بر عملکرد دانه از نظر آماری معنی‌دار بود. در حالی‌که اثر آبیاری بر ویژگی فوق تنها در سال اول معنی‌دار شد. میانگین عملکرد دانه ژنوتیپ‌های مورد مطالعه در شرایط آبیاری تکمیلی و بدون آبیاری در سال 90-1389 به‌ترتیب برابر 2960 و 2686 کیلوگرم در هکتار و در سال 91-1390 به‌ترتیب برابر 1812 و 1712 کیلوگرم در هکتار بود. به‌نظر می‌رسد شرایط آب و هوایی خاص سال دوم مطالعه شامل دمای پایین هوا در طی دوره رویشی کلزا و همچنین وقوع بارندگی‌های زیاد در طی فصل رشد دلیل اصلی عدم معنی‌دار شدن اثر آبیاری تکمیلی بر عملکرد دانه بوده است. در سال زراعی 90-1389 بیشترین عملکرد دانه (3220 کیلوگرم در هکتار) مربوط به هیبرید هایولا 50 و در سال زراعی 91-1390 بیش‌ترین عملکرد دانه (2060 کیلوگرم در هکتار) مربوط به هیبرید هایولا 401 بود. نتایج این مطالعه نشان داد که هیبرید هایولا 50 می‌تواند به‌عنوان رقم مناسب در کنار هیبریدهای هایولا 401، هایولا 420 و رقم آزاد گرده‌افشان آرجی‌اس 003 جهت کشت در منطقه توصیه شود.

اجزای عملکرد، تنش خشکی، رقم، عملکرد دانه، کلزا